Relacje polsko-ukraińskie po 24 lutego 2022 r. Jak Polska i Polacy są postrzegani za wschodnią granicą?

Wybuch wojny na Ukrainie zmienił obraz Europy, jaką znaliśmy i rozumieliśmy. Niczym nieuzasadniona zbrojna agresja na ten kraj sprawił, że Ukraina i jej obywatele znaleźli się w centrum uwagi europejskiej. Polacy silnie zaangażowali się w niesienie pomocy uchodźcom z kraju dotkniętego wojną, co stworzyło nie tylko okazję do lepszego poznania się, ale zrodziło także wiele pytań i wątpliwości. Jednym z najczęściej pojawiających się w kontekście relacji polsko-ukraińskich, jest to, jak my i nasz kraj jest postrzegany w Ukrainie? Udzielić na nie odpowiedzi miał przeprowadzony latem 2022 r. sondaż wśród mieszkańców Ukrainy.

Jak nas widzą Ukraińcy? Co zmieniło się po 2022 r.?

Nie ulega wątpliwości, że ogromne wsparcie, jakiego Polska i Polacy udzielili dotkniętej wojną Ukrainie nie przeszło bez echa na arenie międzynarodowej. Zostało ono docenione zarówno przez państwa zachodnie, które postawę naszego kraju i jego obywateli stawiali za wzór, lecz przede wszystkim przez samych obywateli Ukrainy. Według badania przeprowadzonego w sierpniu 2022 r., czyli po ok. 6 miesiącach od rozpoczęcia wojny, Polska i Polacy są darzeni ogromną, przekraczającą 80% sympatią na Ukrainie. Zaledwie 1% badanych opowiedziało się za niechętnym stosunkiem do naszego kraju.

Pytani o relacje polsko-ukraińskie Ukraińcy w blisko 1/3 opowiedzieli się za chęcią dalszego zacieśniania wzajemnych stosunków. Taki sam odsetek badanych uważa nas za swoich braci i siostry, ze względu na bliskie sąsiedztwo, wspólną historię, a także zbliżoną kulturę i podobne interesy polityczne. Ukraińcy doceniają wsparcie, jakiego ich współobywatele otrzymali z Polski, a także zaangażowanie naszego kraju w pomoc militarną dotkniętej wojną Ukrainie. Sondaż pokazał ogromne pokłady sympatii, jaką Ukraińcy żywią w stosunku do Polski i Polaków oraz ich chęci do dalszego zacieśniania się wzajemnych relacji, jednocześnie jednak zwrócił uwagę na pewne zagrożenia, które w przyszłości mogą rzutować na relacje polsko-ukraińskie.

Image

Zagrożenia w stosunkach polsko-ukraińskich. Czy mamy się czego obawiać?

Pomimo bardzo pozytywnego obrazu, jaki wyłania się z badania przeprowadzonego na Ukrainie w sierpniu 2022 r., relacje polsko-ukraińskie nie są pozbawione pewnych zagrożeń. W badaniu ujawniły się dwa możliwe problemy, które mogą negatywnie rzutować na przyszłość wzajemnych stosunków. Pierwszym z nich jest podatność pewnej grupy ukraińskiego społeczeństwa na rosyjską propagandę. Odwołuje się ona zwłaszcza do rozpowszechnionych w pewnych środowiskach mitów historycznych, odnoszących się do rzekomych dążeń Polski i Polaków do odzyskania ziem ukraińskich. Badanie ukazało, że 76% Ukraińców nie wierzy jednak w dążenia Polski do odzyskania kresów wschodnich, lecz 17% respondentów jest skłonna uznać to za częściową prawdę.

Drugim problemem jest natomiast stosunek Ukrainy do rzezi wołyńskiej i uznania odpowiedzialności za mord UPA. W społeczeństwie ukraińskim widoczny jest także problem uwarunkowanej historycznie nieufności wobec Polski i Polaków, którzy są w tym kraju postrzegani jako obcy, a nawet negatywnie nastawieni do Ukraińców. Obydwa argumenty stanowią istotne narzędzie rosyjskiej dezinformacji, która ma na celu zepsucie dobrych relacji polsko-ukraińskich oraz wywołanie konfliktu uniemożliwiającego dalszą, owocną współpracę pomiędzy oboma krajami.