Pył marsjański stanowi śmiertelne zagrożenie dla przyszłych astronautów

Podczas gdy większość dyskusji dotyczących zagrożeń związanych z eksploracją Marsa koncentruje się na promieniowaniu kosmicznym, najnowsze badania naukowców z University of Southern California ujawniły zaskakujące niebezpieczeństwo – zwykły pył marsjański może okazać się śmiertelnym zagrożeniem dla astronautów planujących misje na Czerwoną Planetę.

Atmosfera Marsa jest drastycznie różna od ziemskiej – około 100 razy rzadsza i składa się w 95% z dwutlenku węgla. Te warunki sprzyjają powstawaniu niezwykle drobnych cząsteczek pyłu, które mogą mieć dewastujący wpływ zarówno na ludzki organizm, jak i sprzęt techniczny.

Badania opublikowane w renomowanym czasopiśmie naukowym GeoHealth wskazują, że pył marsjański zawiera szereg niebezpiecznych substancji. Wśród nich naukowcy zidentyfikowali dwutlenek krzemu, który może prowadzić do rozwoju różnorodnych chorób płuc, tlenki żelaza wywołujące stany zapalne, oraz szczególnie niepokojące nadchlorany – toksyczne sole zakłócające pracę tarczycy i mogące wywoływać niedokrwistość aplastyczną, stan w którym organizm przestaje produkować wystarczającą ilość komórek krwi.

Co czyni pył marsjański wyjątkowo niebezpiecznym w porównaniu z ziemskim, to jego mikroskopijne, ostre cząsteczki, które z łatwością przenikają przez tkanki ludzkie. Justin Wang, student medycyny w Keck School of Medicine na University of Southern California, podkreśla powagę sytuacji: "Pył jest tak drobny, że może utknąć w płucach astronautów, a wówczas jego część zostanie wchłonięta do krwiobiegu".

Szczególnie niepokojącym zjawiskiem występującym na Marsie są globalne burze piaskowe, które co kilka lat pokrywają powierzchnię planety grubą warstwą pyłu. Historia eksploracji Marsa już udowodniła destrukcyjny wpływ tych zjawisk na sprzęt – w 2018 i 2022 roku łaziki marsjańskie NASA doznały poważnych awarii, gdy ich baterie słoneczne zostały pokryte pyłem, co uniemożliwiło ich ładowanie.

Dla przyszłych astronautów konsekwencje mogą być znacznie poważniejsze. Naukowcy przewidują, że długotrwała ekspozycja na pył marsjański może prowadzić do zwłóknienia płuc – trwałego bliznowacenia tkanek płucnych – oraz do zatrucia krwi związkami żelaza i nadchloranami.

Mimo tych niepokojących odkryć, zespół badawczy z USC pozostaje optymistyczny co do możliwości kontrolowania zagrożenia poprzez odpowiednie środki ostrożności. Proponowane rozwiązania obejmują instalację zaawansowanych, wielowarstwowych systemów filtrujących w modułach mieszkalnych przyszłych baz marsjańskich, które mogłyby skutecznie eliminować niebezpieczne cząsteczki z powietrza. Badacze podkreślają również konieczność zapewnienia regularnej opieki medycznej dla astronautów już na miejscu.

Innym obiecującym rozwiązaniem mogłoby być zastosowanie elektrostatycznych "środków odstraszających kurz" w urządzeniach i kombinezonach, które zapobiegałyby gromadzeniu się pyłu. Jednakże wszystkie te zabezpieczenia wiążą się z istotnym wyzwaniem logistycznym – dodatkowa waga systemów ochronnych, które musiałyby zostać przetransportowane z Ziemi, może znacząco zwiększyć koszty i trudność organizacji misji marsjańskich.

Odkrycia te podkreślają kompleksowość wyzwań stojących przed ludzkością w dążeniu do kolonizacji Czerwonej Planety. Pył marsjański, pozornie niegroźny element środowiska, może okazać się jednym z najbardziej podstępnych zagrożeń dla przyszłych eksploratorów. Przygotowanie skutecznych strategii ochrony przed tym niewidzialnym zabójcą będzie kluczowym elementem planowania przyszłych misji załogowych na Marsa.