Portale magnetyczne na Ziemi otwierają się co osiem minut

Najnowsze i historyczne obserwacje naukowe opisują zjawisko, które brzmi jak science fiction: w magnetosferze Ziemi pojawiają się krótkotrwałe „portale” — miejsca, gdzie linie pola magnetycznego Ziemi łączą się z polem Słońca, tworząc przejścia umożliwiające przepływ cząstek i energii. 

Te zjawiska, znane w literaturze fachowej jako flux transfer events (FTE) lub „X-punkty”, były badane przez sondy takie jak THEMIS, Cluster i inne misje obsługujące obserwacje interakcji Słońca z magnetosferą. Obserwacje potwierdzają, że otwieranie się takich połączeń zdarza się wielokrotnie w ciągu dnia i ma bezpośredni wpływ na pogodę kosmiczną. 

Mechanizm stojący za portalami jest fizyczny i związany z procesem rekoneksji magnetycznej: kiedy pola magnetyczne Ziemi i Słońca zetkną się w odpowiedniej konfiguracji, „przeplatają” się, by chwilowo wymienić linie pola i udostępnić drogę dla plazmy i energii. 

Z punktu widzenia obserwacji satelitarnych FTE wyglądają jak cylindryczne, skręcone „liny” pola, przez które przemieszcza się zwiększona ilość naładowanych cząstek. To dzięki nim część energii słonecznej może dostać się w głąb magnetosfery, wpływając na zorze polarne i, w silniejszych przypadkach, na systemy satelitarne czy sieci energetyczne. 

Jednym z najbardziej zadziwiających ustaleń jest rytmiczność pojawiania się tych zdarzeń: badania i analizy z danych satelitarnych wskazują, że portale mogą się otwierać z charakterystyczną powtarzalnością rzędu kilku minut — często cytowanym określeniem jest „co około osiem minut”. Naukowcy wciąż pracują nad tym, by wyjaśnić, dlaczego występuje taka periodyczność i jakie warunki ją inicjują; hipotezy dotyczą dynamiki pola magnetycznego, zmienności wietrów słonecznych oraz lokalnych procesów plazmowych przy granicy magnetosfery. 

Choć odkrycie ma solidne podstawy w danych i modelach fizycznych, pozostawia też otwarte pytania. Nie wiadomo jeszcze dokładnie, jakie czynniki decydują o rozmiarach i czasie trwania poszczególnych portali, ani jak często skutkują one znaczącymi zakłóceniami technologii na Ziemi. Pojawienie się tej wiedzy otwiera również pole dla spekulacji spoza środowiska naukowego — niektóre teorie popularne sugerują bardziej sensacyjne interpretacje — jednak obecny konsensus koncentruje się na rekoneksji magnetycznej i przepływie plazmy jako realistycznym wyjaśnieniu. 

Odkrycie „ukrytych bram” magnetycznych pokazuje, jak dynamiczne i połączone jest nasze środowisko kosmiczne. To zjawisko ma nie tylko wartość poznawczą, lecz także praktyczne znaczenie dla monitorowania i przewidywania pogody kosmicznej — a w konsekwencji dla ochrony infrastruktury technologicznej zależnej od działania satelitów i sieci przesyłowych.

Źródła

https://phys.org/news/2012-07-hidden-portals-earth-magnetic-field.html

https://science.nasa.gov/mission/themis

https://www.space.com/6051-strange-portal-connects-earth-sun.html

https://phys.org/news/2008-10-magnetic-portals-sun-earth.html

https://www.discovermagazine.com/sci-fi-come-to-life-portals-between-ea…