Ludzka działalność może opóźnić nadejście następnej epoki lodowcowej o dziesiątki tysięcy lat

Naukowcy z międzynarodowego zespołu badawczego dokonali przełomowego odkrycia w dziedzinie klimatologii. Po przeanalizowaniu miliona lat historii klimatu Ziemi doszli do wniosku, że kolejna epoka lodowcowa powinna rozpocząć się za około 10 000 lat. Jednak istnieje coraz więcej dowodów na to, że działalność człowieka, w szczególności emisja gazów cieplarnianych, może znacząco opóźnić ten naturalny cykl klimatyczny.

Badanie opublikowane w prestiżowym czasopiśmie Science, prowadzone przez Stephena Barkera z Uniwersytetu w Cardiff oraz Lorraine Lisiecki z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Santa Barbara, opierało się na analizie danych z osadów oceanicznych, które dokumentują zmiany w rozmiarach lądowych pokryw lodowych na półkuli północnej oraz temperaturach głębokich oceanów.

"Wzorzec, który znaleźliśmy, jest tak powtarzalny, że mogliśmy dokładnie przewidzieć, kiedy każdy okres międzylodowcowy w ciągu ostatniego miliona lat miał miejsce i jak długo trwał" - zauważył Stephen Barker, główny autor badania.

Naukowcy skoncentrowali się na trzech kluczowych parametrach orbitalnych Ziemi, które determinują naturalny rytm zmian klimatycznych: precesji (wahaniach osi obrotu Ziemi, cykl około 21 000 lat), nachyleniu osi (obliquity, cykl około 41 000 lat) oraz ekscentryczności orbity (kształcie orbity, cykl około 100 000 lat). Badanie wykazało, że w ciągu ostatnich 900 000 lat cykle lodowcowe były przewidywalne, z wyraźnym wzorcem rozpoczynania się zlodowaceń po określonych konfiguracjach tych parametrów.

Zgodnie z modelem, bez wpływu człowieka, Ziemia byłaby obecnie w stabilnej fazie międzylodowcowej, znanej jako holocen, która naturalnie trwałaby jeszcze około 10 000 lat, zanim rozpocząłby się kolejny okres chłodu. Jednak działalność człowieka prawdopodobnie zmieniła ten scenariusz.

"To ważne, ponieważ potwierdza, że naturalne cykle zmian klimatu na Ziemi w skali dziesiątek tysięcy lat są w dużej mierze przewidywalne, a nie chaotyczne" - podkreśliła Lorraine Lisiecki, współautorka badania.

Autorzy pracy, w tym badacz Gregor Knorr, zwracają uwagę, że intensywne emisje dwutlenku węgla, wynikające z działalności człowieka, radykalnie zmieniły trajektorię klimatyczną. Obecne ocieplenie, spowodowane wzrostem stężenia gazów cieplarnianych, może opóźnić nadejście kolejnej epoki lodowcowej o dziesiątki tysięcy lat.

Badanie rzuca również nowe światło na rolę poszczególnych parametrów orbitalnych w cyklach klimatycznych. Precesja ma większy wpływ na rozpoczęcie fazy topnienia lodowców, nachylenie osi jest istotne dla utrzymania szczytowych warunków międzylodowcowych i rozpoczęcia nowego zlodowacenia, a ekscentryczność moduluje intensywność innych cykli.

Choć badanie dostarcza solidnych dowodów na przewidywalność naturalnych cykli klimatycznych, istnieje niepewność co do dokładnego wpływu emisji gazów cieplarnianych na długoterminowe zmiany. Niemniej jednak consensus naukowy wskazuje na około 10 000 lat jako najbardziej prawdopodobny termin nadejścia kolejnej epoki lodowcowej bez wpływu człowieka.

Dodatkowo, badanie podkreśla, że obecne zmiany klimatyczne mogą nie tylko opóźnić epokę lodowcową, ale także mieć długoterminowe konsekwencje dla stabilności systemu klimatycznego Ziemi. To nieoczekiwane odkrycie pokazuje, jak głęboko działalność człowieka wpływa na naturalne procesy, które przez miliony lat regulowały klimat planety.

W porównaniu z wcześniejszymi badaniami, jak np. analiza z 2000 roku opublikowana w Science, obecne odkrycia są bardziej szczegółowe, uwzględniając rolę poszczególnych parametrów orbitalnych. To pozwala na precyzyjniejsze prognozy, choć nadal istnieją debaty na temat dokładnego wpływu CO2 na długoterminowe cykle klimatyczne.

Odkrycia te przypominają nam o złożoności systemu klimatycznego Ziemi i o tym, jak głęboko działalność człowieka może wpłynąć na naturalne procesy, które kształtowały naszą planetę przez miliony lat. Chociaż opóźnienie epoki lodowcowej może wydawać się korzystne, nieprzemyślane zakłócenie naturalnych cykli może prowadzić do nieprzewidywalnych konsekwencji dla przyszłych pokoleń.