Jak grawitacja Marsa kształtuje naszą planetę - tajemnice oceanicznych głębin

Choć większość z nas nie zdaje sobie z tego sprawy, nasze oceany i klimat są nieustannie kształtowane przez niewidzialne siły grawitacyjne, które działają na naszą planetę. Nie tylko Księżyc, ale także inne ciała niebieskie, takie jak Słońce i Mars, odgrywają kluczową rolę w tym procesie.

Pływy morskie, które obserwujemy na co dzień, są efektem oddziaływania grawitacyjnego między Ziemią a Księżycem. Jednak to nie jedyna siła, która znacząco wpływa na życie na naszej planecie. Jak się okazuje, grawitacja innych ciał niebieskich również odgrywa ważną rolę.

Siły grawitacyjne Słońca i innych planet powodują cykliczne zmiany w orientacji i ruchu Ziemi na przestrzeni tysięcy lat. Zjawisko to wpływa również na długoterminowe zmiany klimatyczne, znane jako cykle Milankovitcha.

Cykle Milankovitcha obejmują zmiany w eliptyczności orbity Ziemi wokół Słońca, nachylenie osi obrotu planety i precesję - która półkula wskazuje na Słońce w różnych punktach orbity. Każdy z tych parametrów wpływa na rozkład światła słonecznego na całej planecie, co z kolei wpływa na procesy atmosferyczne, oceany i ekosystemy.

Naukowcy odkryli, że te długoterminowe zmiany orbit miały wpływ na Ziemię w przeszłości. Takie zmiany nazywane są "wielkimi cyklami astronomicznymi" i zwykle zachodzą przez okres miliona lat lub dłużej. Dlatego nie można ich wykryć nawet podczas badania najstarszego lodu na Antarktydzie.

Niedawno zespół francuskich i australijskich geologów odkrył, że niewielkie zmiany sił grawitacyjnych Marsa wpływają na oceany Ziemi. Kiedy orbity Marsa i Ziemi osiągają punkty krytyczne w wielkim cyklu, temperatury na Ziemi stają się o 1,75 stopnia Celsjusza wyższe od średniej. Kontrast między zimą a latem osiąga swój szczyt, co może spowodować zmiany w sposobie, w jaki prądy oceaniczne transportują ciepło po planecie. Wreszcie zmiany w wymianie ciepła zwiększają intensywność prądu podwodnego, co powoduje powstawanie szczelin w warstwach mułu na dnie oceanów.

Badacze wykorzystali to zjawisko do odczytania historii zmian klimatycznych Ziemi z próbek błota głębinowego. Okazało się, że luki w tym "archiwum" informacji są oznaką zmian w prądach oceanicznych, pośrednio spowodowanych przez Marsa.

Siły grawitacyjne odgrywają kluczową rolę w kształtowaniu naszej planety i życia na niej. Od pływów morskich po długoterminowe zmiany klimatu, grawitacja innych ciał niebieskich, takich jak Księżyc, Słońce i Mars, nieustannie wpływa na nasze oceany i atmosferę.