Astronauci ryzykują demencję z powodu promieniowania na orbicie

Najnowsze badania amerykańskich naukowców rzuciły fascynujące światło na to, jak ludzki mózg radzi sobie z ekstremalnymi warunkami panującymi w przestrzeni kosmicznej. W przełomowym studium, opublikowanym na łamach prestiżowego czasopisma "Frontiers in Physiology", zespół badawczy przeanalizował funkcje poznawcze 25 zawodowych astronautów podczas ich półrocznych misji na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS).

Wbrew wcześniejszym obawom, wyniki badań przyniosły zaskakujące wnioski. Mimo że astronauci byli narażeni na szereg niekorzystnych czynników, takich jak mikrograwitacja czy zwiększone promieniowanie kosmiczne, ich zdolności poznawcze nie uległy znaczącemu pogorszeniu. To odkrycie ma fundamentalne znaczenie dla przyszłości eksploracji kosmosu, szczególnie w kontekście planowanych długoterminowych misji na Księżyc i Marsa.

Naukowcy przeprowadzili szereg szczegółowych testów, koncentrując się na kluczowych aspektach funkcjonowania mózgu. Badali między innymi szybkość przetwarzania informacji, pamięć roboczą oraz zdolność utrzymania uwagi. Choć zaobserwowano pewne zmiany w funkcjonowaniu poznawczym astronautów, były one stosunkowo niewielkie i w większości przypadków odwracalne po powrocie na Ziemię.

Interesującym odkryciem było to, że astronauci wykonywali zadania nieco wolniej niż przed misją, jednak ich dokładność pozostawała na wysokim poziomie. Szczególnie zauważalne było spowolnienie przetwarzania informacji, które utrzymywało się aż do momentu powrotu na Ziemię. Co ciekawe, problemy z koncentracją uwagi były najbardziej widoczne na początku misji, co sugeruje, że mózg potrzebuje czasu na adaptację do nowych warunków.

Image

Badacze zwrócili szczególną uwagę na fakt, że niektóre funkcje poznawcze okazały się bardziej odporne na wpływ środowiska kosmicznego niż inne. Podczas gdy szybkość przetwarzania informacji, pamięć robocza i uwaga wykazywały pewne zmiany, pamięć długoterminowa pozostawała względnie stabilna. To odkrycie może mieć kluczowe znaczenie dla projektowania przyszłych misji kosmicznych i opracowywania strategii wsparcia dla astronautów.

Naukowcy podkreślają, że zaobserwowane zmiany w funkcjonowaniu poznawczym są podobne do tych, które występują u osób znajdujących się w sytuacjach stresowych na Ziemi. To sugeruje, że ludzki mózg wykorzystuje podobne mechanizmy adaptacyjne, niezależnie od tego, czy znajduje się w przestrzeni kosmicznej, czy w trudnych warunkach na Ziemi.

Wyniki badań mają ogromne znaczenie dla przyszłości eksploracji kosmosu. W miarę jak ludzkość planuje coraz dłuższe misje kosmiczne, zrozumienie wpływu środowiska kosmicznego na funkcje poznawcze staje się kluczowe. Wiedza ta pomoże w opracowaniu skutecznych metod wsparcia dla astronautów, minimalizujących potencjalne negatywne skutki długotrwałego przebywania w przestrzeni kosmicznej.

Szczególnie istotne jest to w kontekście planowanych misji na Marsa, gdzie astronauci będą musieli radzić sobie z dodatkowymi wyzwaniami, takimi jak znacznie większe narażenie na promieniowanie kosmiczne czy opóźnienia w komunikacji z Ziemią. Dane zebrane podczas obecnych badań na ISS stanowią bezcenny punkt odniesienia dla przewidywania i przeciwdziałania potencjalnym problemom poznawczym podczas przyszłych, bardziej wymagających misji.