Kiedy ludzie chcą posiadać coś wyjątkowego, zwykle musi to być dzieło człowieka, a nie Ziemi. W końcu żyjemy na dużej planecie i jeśli siły geologiczne wytworzyły określony minerał w jednym miejscu, istnieje duża szansa, że ​​wydobędą go gdzie indziej. Rzeczywiście, z 6000 minerałów uznanych przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Mineralogiczne, większość powstaje w wyniku wielu procesów, przy czym zupełnie różne procesy chemiczne dają te same wyniki. Jest jednak pewien niepowtarzalny minerał, który występuje tylko w jednym miejscu.

Nawet jeśli minerał powstał tylko raz, próbki można łatwo rozbić i rozproszyć na dużym obszarze. Dlatego jest nieco zaskakujące, że każdy minerał można poznać tylko z jednej próbki. Jednak dokładnie tak jest w przypadku jednego kryształu - kyavtuite.

Kyawtuit został znaleziony tylko w postaci pojedynczego klejnotu w pobliżu Mogok (Myanmar) i został uznany przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Mineralogiczne w 2015 roku. Niemal identyczny syntetyczny związek był już znany, więc jeśli naprawdę chcesz go zdobyć, nie musisz kraść ani jednej kopii z Muzeum Historii Naturalnej Hrabstwa Los Angeles, gdzie jest przechowywany. 

Kyawtuit ma półprzezroczysty czerwonawo-pomarańczowy kolor, a pojedynczy okaz waży 1,61 karata (0,3 grama). Wzór chemiczny - Bi3+Sb5+O4, ze śladowymi ilościami tantalu. Zarówno bizmut, jak i antymon (tak, Sb jest chemicznym symbolem antymonu, bo po co wszystko upraszczać) są metalami rzadkimi, ale nie superrzadkimi. W skorupie ziemskiej jest więcej bizmutu niż złota i więcej antymonu niż srebra. Tlen jest najpowszechniejszym pierwiastkiem w skorupie ziemskiej, dlatego rzadkość występowania kyattuitu należy wiązać ze sposobem jego powstania, a nie z brakiem jego składników.

Bizmut jest tak ciężkim pierwiastkiem, że kyawtuit ma ponad osiem razy większą gęstość niż woda (i dwukrotnie większą gęstość niż rubiny, co trochę przypomina), więc kamień jest nawet mniejszy, niż sugerowałaby jego waga. Baza danych minerałów Caltech opisuje strukturę jako szachownicę ośmiościanów Sb5+O6 równoległych do atomów Bi3+. Jest to jedyny znany tlenek bizmutu i antymonu, nazwany na cześć dr Kyaw Tu, byłego geologa z Uniwersytetu w Rangunie.

Próbka kyawtuitu została znaleziona w korycie strumienia przez łowców szafirów i zatwierdzona przez IMA w 2015 roku jako charakterystyczny minerał. Jego opis naukowy został opublikowany w 2017 roku. 

Co ciekawe, Myanmar jest również źródłem drugiego najrzadszego minerału, kamienia malarskiego, kamienia szlachetnego, z którego odnotowano tylko kilka. Naukowcy przypisują obfitość klejnotów w Myanmarze ciśnieniu i temperaturze spowodowanymi kolizją Indii z Azją. 

Jądro Ziemi jest stale w ruchu, krąży ono wokół własnej osi. Jest to ruch, który nazywamy obrotem własnym. Jego prędkość zależy od miejsca na Ziemi, ale średnio wynosi około 460 metrów na sekundę. Ten ruch jest niezbędny do utrzymania magnetyzmu Ziemi i jest jednym z ważnych procesów geodynamicznych, które utrzymują stabilność i równowagę Ziemi. Prawdziwe poruszenie w zachodnich mediach wywołały badania chińskich naukowców Yi Yang i Xiaodong Song na temat spowolnienia rotacji jądra Ziemi. Artykuł naukowców z Chin ukazał się 23 stycznia w czasopiśmie Nature Geosience. Czy grozi nam niewyobrażalny kataklizm?

Ruch obrotowy Ziemi jest generowany przez ciepło pochodzące z wnętrza Ziemi, zwłaszcza z jądra wewnętrznego i jądra zewnętrznego. Jądro wewnętrzne jest stałe, jednak jądro zewnętrzne jest ruchome i dostarcza ciepła do skorupy ziemskiej. Nie jest możliwe, by jądro Ziemi nagle się zatrzymało. Ewentualne zatrzymanie ruchu obrotowego Ziemi byłoby skutkiem jakiegoś bardzo poważnego zaburzenia w jej wnętrzu lub wpływu jakiegoś zewnętrznego czynnika. Do tej pory nie było jednak żadnych przesłanek naukowych, które sugerowałyby, że takie zaburzenie mogłoby mieć miejsce w najbliższej przyszłości - aż do teraz.

Artykuł wywołał zaciekłą debatę na temat wpływu jądra Ziemi na procesy zachodzące na planecie. Naukowcy przytaczają w swojej publikacji dane z analizy powtarzających się od początku lat 90. fal sejsmicznych i dochodzą do wniosku, że rotacja jądra Ziemi zwolniła w ostatniej dekadzie. Wszystkie trajektorie, które wcześniej wykazywały znaczące zmiany czasowe, uległy niewielkim zmianom w ciągu ostatniej dekady. Ten model ma charakter globalny i sugeruje, że rotacja w jądrze niedawno znacznie zwolniła.

„Znaleźliśmy zaskakujące dowody na to, że wewnętrzne jądro prawie przestało się obracać w ciągu ostatniej dekady i może doświadczać odwrócenia wielowiekowej okresowości oscylacji” – napisali w opublikowanym artykule geofizycy Yi Yang i Xiaodong Song z Uniwersytetu Pekińskiego w Pekinie

Od zaledwie kilku dekad wiemy, że wewnętrzne jądro Ziemi obraca się względem płaszcza nad nim, co zostało potwierdzone w 1996 roku przez Songa i jego kolegę Paula Richardsa, sejsmologa z Columbia University. Przed ich pracą pomysł, że wewnętrzne jądro Ziemi obraca się oddzielnie od reszty planety, był niesprawdzoną teorią, przewidzianą przez niesprawdzony model ziemskiego pola magnetycznego. Od tego czasu naukowcy z Ziemi próbują dowiedzieć się – z odległości 5100 kilometrów – jak szybko lub wolno wiruje wewnętrzne jądro.

Początkowo sądzono, że jądro wewnętrzne dokonuje całkowitej rewolucji co 400 lat, napędzanej momentem elektromagnetycznym i równoważonej przyciąganiem grawitacyjnym. Ale inni naukowcy wkrótce zasugerowali, że obraca się znacznie wolniej, a zakończenie rewolucji zajmuje 1000 lat lub więcej. Szybkość tego obrotu i pytanie, czy się zmienia, jest nadal przedmiotem kontrowersji. 

Po rozważeniu wszystkich za i przeciw, Song powrócił do tej samej metody, którą on i Richards zastosowali, aby dojść do wniosku, że wewnętrzny rdzeń wiruje. W 1996 roku śledzili odczyty fal sejsmicznych z powtarzających się trzęsień ziemi, zwanych dubletami, które przemieszczały się przez wewnętrzne jądro od południowego Atlantyku do Alaski w latach 1967-1995. Gdyby wewnętrzey jądro się nie poruszało, fale uderzeniowe musiałyby podążać tą samą drogą. Ale Song i Richards wykazali, że od lat 60-tych do 90-tych fale sejsmiczne przyspieszały o ułamek sekundy.

Teraz, w nowym badaniu Song ponownie przejrzał stare dane i porównał je z nowszymi wzorami niemal identycznych fal sejsmicznych, które wskazują, że wewnętrzne jądro zwolniło, a nawet może się odwróciło. Odkryli, że od około 2009 roku trajektorie, które wcześniej wykazywały znaczne fluktuacje czasowe, pozostały praktycznie niezmienione, gdy fale sejsmiczne przechodziły przez rdzeń i wychodziły z drugiej strony. Jakakolwiek różnica czasu zniknęła. Ten globalny wzorzec sugeruje, że rotacja w jądrze ostatnio utknęła w martwym punkcie.

Yang i Song uważają również, że niedawne zatrzymanie rotacji wewnętrznego jądra jest spowodowane odwrotną rotacją solidnej żelaznej kuli ślizgającej się w drugą stronę podczas 70-letniej oscylacji. Według ich obliczeń wystarczyłaby niewielka nierównowaga sił elektromagnetycznych i grawitacyjnych, aby spowolnić, a następnie odwrócić obserwowany obrót jądra wewnętrznego.

Ale to nie wszystko. Naukowcy zauważają, że 70-letnia zmiana zbiega się z innymi okresowymi zmianami obserwowanymi na powierzchni Ziemi, w długości dnia i polu magnetycznym, które mają okresowość od sześciu do siedmiu dekad. Dziesięcioletnie wzorce w obserwacjach klimatu, takie jak średnia globalna temperatura i wzrost poziomu mórz, również wydają się dziwnymi zbiegami okoliczności.

Według Younga i Songa te częste, powoli zmieniające się, subtelne fluktuacje, które pojawiają się co 60 do 70 lat, wskazują na „system rezonansowy w różnych warstwach Ziemi”. Ponieważ uważa się, że wewnętrzne jądro Ziemi jest dynamicznie połączone z zewnętrznymi warstwami, z zewnętrznym jądrem za pomocą sprzężenia elektromagnetycznego, a z płaszczem za pomocą sił grawitacyjnych, badania mogą również pomóc nam zrozumieć, w jaki sposób procesy zachodzące w głębi naszej planety wpływają na jej powierzchnię.

Mars w czasach starożytnych był zamieszkany przez mikroorganizmy, które następnie zniknęły, ponieważ z powodu absorpcji wodoru obniżyły temperaturę na planecie do śmiertelnych dla nich wskaźników. O odkryciu poinformowali francuscy naukowcy.

Naukowcy zbadali stan skorupy marsjańskiej i zasugerowali, że 4 miliardy lat temu na planecie mogły istnieć drobnoustroje, które pochłaniały wodór i wytwarzały metan. Potrzebowali tylko kilku centymetrów skały, aby chronić się przed potężnym promieniowaniem. Podobne mikroorganizmy mogą być zamieszkiwane przez dowolny obszar Marsa, który nie jest pokryty lodem

Jednak absorpcja wodoru z atmosfery Marsa, zdaniem naukowców, spowodowała spadek temperatury na planecie o 200 stopni Celsjusza, co doprowadziło do śmierci wszystkich organizmów żyjących w pobliżu powierzchni. Pełne badanie ekspertów zostało opublikowane w czasopiśmie Nature Astronomy.

Wcześniej naukowcy z Instytutu SETI nie wykluczali, że początkowo na Marsie może znajdować się woda, a jej atmosfera składała się głównie z wodoru.